Nowy DAF XF105 Euro 6 - układ napędowy
Coraz więcej mówi się o nowej normie czystości spalin, która zacznie obowiązywać od 1 stycznia 2014 roku.
W porównaniu z obecnie obowiązującą normą emisji spalin Euro 5, norma Euro 6 narzuca zmniejszenie emisji tlenków azotu (NOx) o kolejnych 77%, a emisji sadzy - o 66%. Oznacza tow praktyce, że emisja tlenków azotu musi zostać zmniejszona z 2 gramów do 460 miligramów na jedną kilowatogodzinę, a emisja sadzy z 0,3 grama do zaledwie 10 miligramów na jedną kilowatogodzinę. Nie są to jednak jedyne wymagania. Silniki Euro 6 muszą spełniać te surowe wymagania przez co najmniej siedem lat lub 700 000 km, niezależnie od warunków eksploatacji.
Nowy model DAF XF jest wyposażony w nowy silnik PACCAR MX-13 o pojemności 12,9 l. Jednostka ta łączy w sobie sprawdzone, najnowocześniejsze technologie z wieloma nowatorskimi rozwiązaniami technicznymi. Zmodyfikowano konstrukcję bloku silnika w celu zapewnienia mu jeszcze większej wytrzymałości (podobnie jak głowica cylindrów jest wykonany z wysokowytrzymałego żeliwa grafitowego). Ponadto w celu zapewnienia maksymalnej niezawodności i żywotności zintegrowano możliwie jak najwięcej elementów. Na przykład magistralę wodną, olejową i paliwową umieszczono w odlewie bloku i głowicy cylindrów, a korpusy dwóch zespołów pomp wytwarzających ciśnienie w układzie wtrysku common rail zintegrowano z blokiem silnika. Dzięki temu może je napędzać ten sam wał rozrządu, który steruje zaworami. Paliwo w układzie wtrysku common rail jest dostarczane z wykorzystaniem inteligentnych układów dozujących, które zapewniają optymalną wydajność dzięki sprężaniu tylko takiej ilości mieszanki paliwowej, jaka jest potrzebna. Ogranicza to straty hydrauliczne do minimum. Układ wtrysku common rail zastosowany w silnikach PACCAR MX-13 Euro 6 umożliwia wykorzystanie wysokiego ciśnienia wtrysku (do 2500 barów), a także wtrysku wstępnego i wtórnego lub ich połączenia. Powoduje to drobniejsze rozpylenie paliwa i umożliwia optymalizację spalania, co pozwala uzyskać najniższy możliwy poziom emisji, hałasu i zużycia paliwa. Istotną rolę w tej kwestii odgrywa także nowe, zaawansowane oprogramowanie silnika oraz nowe czujniki i mechanizmy wykonawcze. Działają one jeszcze szybciej i bardziej precyzyjnie, aby nieprzerwanie zapewniać wtrysk optymalnej mieszanki powietrza, gazów spalinowych i paliwa. Ma to kluczowe znaczenie dla uzyskania maksymalnej wydajności i niskiego poziomu emisji.
Główną zaletą zastosowania turbosprężarki ze zmienną geometrią (VTG) jest możliwość wykorzystania przez silnik jej optymalnych ustawień w całym zakresie prędkości obrotowej, co pozwala uzyskać maksymalne osiągi. Wykorzystanie turbosprężarki ze zmienną geometrią było również niezbędne dla optymalizacji recyrkulacji spalin, zwłaszcza przy niskich prędkościach obrotowych. Technologia ta pozwala precyzyjnie regulować ilość gazów spalinowych kierowanych z powrotem do silnika, co również pomaga zmniejszyć zużycie paliwa. Zastosowanie nowoczesnej turbosprężarki ma także korzystny wpływ na działanie hamulca silnikowego MX, który nawet przy niskich prędkościach obrotowych (1500 obr./min) osiąga ponad 75% swojej maksymalnej mocy wynoszącej 360 kW.
Aby spełnić restrykcyjne wymagania normy Euro 6 dotyczącej poziomu emitowanych zanieczyszczeń, firma DAF stosuje różne technologie oczyszczania gazów spalinowych, takie jak katalizator SCR i aktywny filtr cząstek stałych. Celem jest osiąganie optymalnej temperatury w filtrze, aby umożliwiać jego jak najbardziej skuteczną pasywną regenerację (spalenie cząstek sadzy). Dlatego kolektor wydechowy oraz najważniejsze elementy układu wydechowego zostały zamknięte w izolacji termicznej. Jeśli mimo to temperatura gazów spalinowych będzie w danej chwili zbyt niska, a filtr cząstek stałych zapełniony, silnik zostanie przełączony w tryb aktywnej regeneracji. W tym celu za turbosprężarką, a przed filtrem cząstek stałych umieszczono siódmy wtryskiwacz. Wtryskuje on paliwo do katalizatora utleniającego w układzie wydechowym przed filtrem, aby wytworzyć odpowiednią ilość ciepła. Również katalizator SCR został zaprojektowany w taki sposób, aby utrzymywać optymalną temperaturę. Dzięki specjalnej powłoce może on osiągać maksymalną skuteczność w szerokim zakresie temperatur, co przekłada się na optymalną wydajność pracy silnika. W ten sposób gazy spalinowe trafiające do katalizatora SCR mają zapewnioną odpowiednią temperaturę przez możliwie najdłuższy czas.
Firma DAF wprowadziła wiele ważnych innowacji na wszystkich polach wdrażając swoją technologię Euro 6. Przykładem może być pojedynczy pasek wieloklinowy oraz wentylator, który jest zamontowany bezpośrednio na wale korbowym bez stosowania wału pośredniego. Zapewnia to niższe koszty eksploatacji, większą niezawodność, a także zmniejszenie masy pojazdu i zużycia paliwa. Większa skrzynia korbowa umożliwia wydłużenie okresów międzyobsługowych silników Euro 6 do 150 000 km, a miska olejowa silnika jest wykonana z tworzywa sztucznego, co pozwala zmniejszyć masę i poziom hałasu. Dla ułatwienia obsługi filtr paliwa oraz separator wilgoci zostały połączone w jeden moduł zamontowany bezpośrednio na silniku. Chłodnica oleju - połączona z filtrem oleju - jest teraz wykonana ze stali kwasoodpornej, co zwiększa jej trwałość. W celu zapewnienia maksymalnej niezawodności zastosowano unikalne rozwiązanie wykorzystywane już w silnikach Euro 5, polegające na obudowaniu wiązek przewodów elektrycznych specjalną pianką.
Nowy model XF będzie dostępny z nowymi silnikiem PACCAR MX-13 Euro 6 o pojemności 12,9 l, w wersjach o mocy 300 kW/410 KM, 340 kW/460 KM i 375 kW/510 KM oraz maksymalnym momencie obrotowym wynoszącym odpowiednio 2000, 2300 i 2500 Nm, dostępnym w szerokim zakresie prędkości obrotowej (od 1000 do 1425 obr./min). Nowe silniki PACCAR MX-13 charakteryzują się niskimi kosztami eksploatacji i zapewniają wysoki zwrot z inwestycji dzięki dużej niezawodności, niskiemu poziomowi emisji i zoptymalizowanych wymaganiach obsługowych. Odstępy między przeglądami silników Euro 6 mogą bowiem wynosić nawet 150 000 km.
Nowy model XF jest wyposażony standardowo w 12-biegową manualną przekładnię z biegiem bezpośrednim. Do ciężkich zastosowań dostępna jest przekładnia 16-biegowa. W celu zwiększenia wygody użytkowania manualne skrzynie biegów są standardowo wyposażone we wspomaganie Servoshift, które zapewnia łatwiejszą zmianę biegów i krótszy skok dźwigni zmiany biegów. W celu zmniejszenia kosztów eksploatacji i wydłużenia żywotności zastosowano karbonowe pierścienie synchronizatorów. Aby zwiększyć wygodę obsługi, skok pedału sprzęgła zmniejszono ze 154 do 135 mm. W opcji dostępna jest również zautomatyzowana skrzynia biegów AS-Tronic. nowy model XF ze skrzynią biegów AS Tronic jest również standardowo wyposażony w funkcję EcoRoll. Powoduje ona, że podczas zjeżdżania z łagodnych wzniesień skrzynia biegów przełącza się w położenie neutralne, dzięki czemu pojazd wykorzystując energię kinetyczną, stacza się w dół na biegu jałowym.
Pojazdy DAF serii XF z manualnymi skrzyniami biegów Ecosplit oraz ze zautomatyzowanymi przekładniami AS Tronic mogą być opcjonalnie wyposażone w Intarder 3 - zintegrowany retarder skrzyni biegów najnowszej generacji o sile hamowania wynoszącej 500 kW. Nowy Intarder 3 charakteryzuje się większą mocą przy niższych prędkościach obrotowych, lepszym rozkładem siły hamowania, bardziej komfortowym działaniem i przede wszystkim większą skutecznością hamowania w dłuższym czasie.
Michał Bąk
4Trucks.pl
materiały: DAF Trucks