OC przewoźnika w przewozach kabotażowych

OC przewoźnika w przewozach kabotażowych

kabotaz
W związku ze wzrostem przewozów kabotażowych wykonywanych przez polskich przewoźników w Niemczech, otrzymujemy coraz częściej zapytanie, czy poświadczenie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej przewoźnika drogowego (OCPD), wydane nie przez ubezpieczyciela (np. przez pośrednika), może być podstawą wymierzenia mandatu karnego przez BAG (Bundesamt für Güterverkehr - Federalny Urząd Transportu Drogowego Ładunków)?
Odpowiedź brzmi w zasadzie TAK! Postanowienie zawarte w ustępie 5, paragrafu 7a niemieckiej ustawy o transporcie drogowym towarów (Güterkraftverkehrsgesetz - GüKG) stanowi, że to "ubezpieczyciel powiadamia BAG o zawarciu i wygaśnięciu takiego ubezpieczenia".

Mandaty za 10 tys. euro
W praktyce utarło się, że ubezpieczyciel zawiadamiając pisemnie BAG - a w nim Sekcję 13 - o fakcie zawarcia takiego ubezpieczenia, przekazuje ubezpieczonemu przewoźnikowi odpis tego zawiadomienia, jako poświadczenie ubezpieczenia.
W myśl puntu 6a. ustępu 1 paragrafu 19 tej samej ustawy ,"osoba, która nie zadbała o posiadanie podczas przewozu" - oraz punktu 6b. tego samego ustępu "osoba która nie posiada podczas transportu lub nie okazała w odpowiednim czasie - wymienionego w ustępie 4 paragrafu 7a poświadczenia ubezpieczenia, popełnia wykroczenie. W związku z ustępem 5 paragrafu 19 podlega mandatowi karnemu w wysokości do 5 tys. euro.
Właściwy organ kontroli może wymierzyć mandat karny zarówno przedsiębiorcy przewozowemu jak i kierowcy, a więc takie naruszenie niemieckiego porządku prawnego może kosztować w sumie do 10 tys. euro.

Poświadczenie ubezpieczenia
Poświadczenie wydane nie przez ubezpieczyciela może być akceptowane, jeżeli oprócz takiego poświadczenia, kierowca przedłoży równocześnie pełnomocnictwo ubezpieczyciela do wydawania takich poświadczeń przez wystawcę. Tu pojawia się pytanie: Jaką treść musi zawierać poświadczenie ubezpieczenia?
Zgodnie z ust. 4 paragrafu 7a "Güterkraftverkehrsgesetz" (GüKG) - niemieckiej ustawy o transporcie drogowym towarów - przedsiębiorca przewozowy ma obowiązek zadbać, aby poświadczenie ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, odpowiadającego wymogom określonym w ust. 1, znajdowało się w posiadaniu personelu pojazdu. Personel pojazdu jest zobowiązany to poświadczenie posiadać przy sobie podczas całego przewozu i wydać go na żądanie uprawnionym organom kontroli w celu sprawdzenia.
W poświadczeniu ubezpieczyciel potwierdza fakt zawarcia przez nazwanego w tym dokumencie przedsiębiorcę przewozowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej w zakresie szkód w ładunku i opóźnienia w dostawie, zgodnie z czwartym akapitem czwartej księgi kodeksu handlowego (HGB).
W tym miejscu należy zaznaczyć, że ubezpieczeniu podlegać musi uzgodnienie odpowiedzialności przewoźnika za kilogram przesyłki w granicach od 2 SDR do 40 SDR (SDR - specjalne prawa ciągnienia MFW), w przypadku braku uzgodnienia obowiązuje odpowiedzialność za kg w wysokości 8,33 SDR.
Jak wynika z cytowanego przepisu, za posiadanie odpowiedniego poświadczenia ubezpieczenia odpowiada przedsiębiorca przewozowy. Ma to znaczenie ponieważ w praktyce spotkałem się z "poświadczeniem ubezpieczenia" wystawionym przez polskiego ubezpieczyciela, które nie odpowiadało ustawowym wymogom!
Ubezpieczyciel zagraniczny, sprzedający w Polsce polskiemu przewoźnikowi obowiązkowe ubezpieczenie OCPD w zakresie prowadzonego na terenie Niemiec kabotażu, znajduje się w spisie Komisji Nadzoru Finansowego, jako notyfikowane w dziale "10“ towarzystwo ubezpieczeń. 

Suma gwarancyjna i wyłączenia
Obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej przewoźnika (OCPD) zostało wprowadzone nowelizacją niemieckiej ustawy o transporcie drogowym towarów "Güterkraftverkehrsgesetz (GüKG)" z 2 września 2004 r., przez wprowadzenie do tej ustawy §7a - jako przepisu traktującego o ubezpieczeniu odpowiedzialności cywilnej, który stanowi, że ubezpieczenie OCPD w zakresie szkód w ładunku  i opóźnienia w dostawie zgodne z czwartym akapitem czwartej księgi kodeksu handlowego (HGB) przy wykonywaniu przewozów krajowych na terenie Niemiec jest ubezpieczeniem obowiązkowym. Przepis ten określa również wysokość sumy gwarancyjnej. Na jedno zdarzenie ubezpieczeniowe nie może być ona niższa jak 600 tys. euro, a na wszystkie zdarzenia w jednym roku nie może być niższa od dwukrotnej minimalnej sumy gwarancyjnej, przewidzianej dla jednego zdarzenia, czyli powinna wynosić 1,2 mln euro (bez podlimitu ograniczającego świadczenie ubezpieczyciela na jedno zdarzenie poniżej 600 tys. euro). Dla spełnienia wymogu posiadania odpowiedniego ubezpieczenia odpowiednia suma gwarancyjna jest warunkiem koniecznym, jednak nie jest warunkiem wystarczającym.

Kryteria, dotyczące wyłączeń

Ubezpieczenie musi spełniać również bardzo istotne kryteria, dotyczące wyłączeń. Wyłączone z ubezpieczenia mogą być tylko:
a)wina umyślna przedsiębiorcy przewozowego i jego reprezentantów. Tak więc zarówno rażące niedbalstwo samego przedsiębiorcy przewozowego, jak i jego reprezentantów podlega ubezpieczeniu. Ubezpieczeniu podlega też wina umyślna osób, za które przedsiębiorca przewozowy ponosi odpowiedzialność, a które to osoby nie są jego reprezentantami. Do nich należy najczęściej kierowca zatrudniony w charakterze pracownika lub wykonujący pracę na umowę zlecenia,
b)szkody powstałe wskutek katastrofy naturalnej, energii jądrowej, wojny, działań o znamionach wojennych, wojny domowej, zamieszek, strajków, terrorystycznych aktów przemocy, postanowień organów państwowych lub konfiskaty, zaboru dokonanego przez przedstawicieli władzy, uznanej przez państwo,
c)ze względu na przewożone dobra, z ubezpieczenia mogą być wyłączone roszczenia z umowy przewozu: metali i kamieni szlachetnych, klejnotów, środków płatniczych, walorów, papierów wartościowych, znaczków pocztowych, dokumentów i świadectw.

Christian Waldendorfer